De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ik niet precies weet wanneer ik mijn groente bij Jan & Paula aan de Vismarkt ben gaan kopen. In 1987 verhuisde ik naar Groningen, naar de Oppenheimstraat met een kamer zonder keuken. Dat betekende veel bezoeken aan de Mensa in de Vera, waar de nasi net zo smaakte als de stamppot andijvie. Maar het was binnen te houden en je kon gratis bijhalen. Het was nog in de tijd dat je boven in de Vera dingen kon kopen om in je sigaret te te stoppen. Mijn tweede kamer in Groningen was in de Van Wassenaerstraat, deze keer met keuken. Ik denk dat het 1988 was, maar kan ook een jaar later geweest zijn, de actieve herinnering wordt wat minder boven de vijftig, maar daarbij verkeer ik in goed, of althans liberaal, gezelschap.

Ik kwam in mijn studententijd zeker niet elke week op de markt, maar als ik kwam ging ik naar Jan & Paula. Goede producten en belangrijker nog: goed volk. Beide rokers, dus dat verbroedert. En ik kwam ze ook nog wel eens tegen in café Bolhuis, waar de helaas veel te vroeg verscheiden Edo toen nog was, dus dat moet wel goed volk zijn.

Na wat omzwervingen kwam ik in 1991 (ik was nog student) in de Oosterpoort te wonen, aan de Nieuwstraat, eindelijk mijn eerste echte eigen woning, een tweekamer appartement met een eigen keuken. Sindsdien kwam ik vrijwel wekelijks bij Jan & Paula om mijn groente te halen. Het was altijd een feestje, het was nog een tijd dat niemand het woord woke kende. Bij Jan & Paula was een mannenkant en een vrouwenkant: Jan stond links (de mannenkant) en Paula stond rechts (de vrouwenkant). Het kwam voor dat er geen rij bij de vrouwenkant stond en Paula met de hondjes bezig was (dat mocht vroeger nog) en er een rij aan de mannenkant stond. Dat vond niemand erg, zo werkte dat nu eenmaal.

Tussen het doorgeven van de bestellingen door (uiteraard in pondjes, al mag dat woord tegenwoordig niet meer gebruikt worden), ging het altijd over van alles, waarbij voetbal en de FC het meest terugkerende thema was. Ik herinner me nog dat ik een keer geen contant geld bij me had waarop Jan vroeg of ik ook al begon. Daar is het bij gebleven, daarna zorgde ik wel dat ik voordien cash had, ik heb één keer gepind bij Jan & Paula in 34 jaar tijd.

Wat in mijn herinnering het meeste bij blijft is dat het een tijd was voordat het woord woke zijn intrede deed. Er waren altijd mensen, vooral Aziatische, die voordrongen en voor een euro een Paksoy of een paprika kochten. Tamelijk onbeschoft, maar wel geaccepteerd. Daarnaast waren er ook andere mensen die Jan voor liet gaan, omdat we dan wat langer slap konden ouwehoeren, hij vroeg mij altijd of dat OK was (en dat vond ik altijd). Jan was ook altijd tegen productvermenging: fruit haal je bij de fruitboer, aardappels bij de aardappelboer. De aardappelboer (inmiddels heeft zoonlief het van zijn vader overgenomen) is er nog steeds en daar kopen we onze Andijker muizen (en ook wel Nicola’s als we een wat steviger aardappel willen). Bij Jan & Paula was dat dan ook wat ze verkochten: groente en verder geen gekkigheid. Veel gekocht waren pomodori’s. Als deze wat aan de rijpe kant waren vroeg Jan altijd waar ze voor waren, en als ze voor de soep of saus waren kreeg je altijd wat extra’s. Jan & Paula waren sowieso erg gul: spul wat tegen de datum aan zat werd vaak nog even met een knipoog toegevoegd aan de bestelling.

Bij hoge uitzondering werd ik geholpen door Paula, fantastisch mens met iets meer koopmanscheepsgeest dan Jan. Zeker de laatste jaren waren er vaak bijzondere producten (paddo’s, postelein, vergeten groente en andere gekkigheid). Paula wist dat ik daar altijd wel voor in was, dus prijsde dat dan goed aan. Het was altijd een feestje om daarmee thuis te komen en in mijn talrijke kookboeken te kijken welk recept ik hierbij kon maken. 

Vorig jaar (2022) zijn Jan & Paula gestopt, het werd fysiek te zwaar en het was wel klaar na 50 jaar. Er is nog steeds een gat op de Vismarkt. Ik ga nu naar de dames op de kop bij de Korenbeurs, maar het is toch anders. Bij Jan & Paula was het thuiskomen, nu is het meer winkelen. Ik mis jullie nog elke week, het ga jullie goed!